سوسک طوقه خوار سیاه

Capnodis tenebrionis
(Col.: Buprestidae)
در تمام مناطق ایران انتشار دارد. روی طوقه هسته‌دارها و بندرت روی گلابی، سیب و زالزالک دیده می‌شود.
زیست‌شناسی
این حشره یک نسل در دو سال دارد. حشره کامل پس از خروج از خاک که در تابستان و اوایل پاییز اتفاق می‌افتد بدون تخمریزی و به همان صورت در پناهگاههای مختلف در زیر علف‌ها، زیر برگهای خشکیده، داخل شکاف‌های سطحی زمین و زیر کلوخه‌ها، زمستان گذرانی نموده و در بهار سال بعد پس از تغذیه، جفت‌گیری و تخمریزی می‌کند. لاروهای حاصله از این تخم‌ها زمستان را در زیر پوست قسمت‌های مختلف پایین درخت شامل ریشه طوقه و قسمت‌های انتهایی تنه گذرانده و در تابستان و پاییز سال بعد به حشره کامل تبدیل می‌گردند. از ظهور حشرات کامل نسلی تا ظهور حشرات کامل نسل بعد 2 سال طول می‌کشد. در برخی از ارتفاعات طول یک نسل 3 سال طول می‌کشد. در چنین مواردی یا طول لاروهای زمستان گذران یا حشرات کامل زمستان گذران دو سال طول می‌کشد. سوسکهای زمستان گذران پس از این که متوسط درجه حرارت روزانه به 15 درجه سانتیگراد رسید خارج می‌شوند. حشرات کامل پروازهای کوتاه نموده و به نظر نمی‌رسد که انتشار این آفت توسط پروز باشد بلکه بدلیل انتقال نهالهای آلوده اتفاق می‌افتد. حشرات کامل آفتاب دوست بوده، پس از مختصری تغذیه از برگها و گاهی پوست شاخه‌های جوان، جفت‌گیری، بر روی سطح خاک و یا در مواردی در کنار طوقه تخم می‌گذراند. تعداد تخم از 272 تا 1236 عدد گزارش شده است.
تخم‌ها در عمق صفر تا 5 سانتی‌متری زیر خاک و اغلب به صورت انفرادی گذاشته می‌شود. تخم‌ریزی در روز صورت می‌گیرد. لاروسن اول نسبت به آبیاری بسیار حساس است. اگر در زمان تخم‌گذاری و خروج لاروهای سن اول آبیاری صورت گیرد درصد زیادی از لاروهای سن اول از بین رفته و می‌میرند. لاروهای سن اول در خاکهای خشک و فاقد رطوبت نمی‌توانند خود را به تنه درخت برسانند و خواهند مرد. لاروسن اول پس از رسیدن به گیاه پوست محل مورد نظر را پاره کرده وارد شده و از لایه زیر پوستی و کامبیوم تغذیه می‌کند. لارو با بوجود آوردن دالانهایی در ناحیه طوقه، قسمت‌های فوقانی و ضخیم ریشه، قسمتهای انتهایی تنه درخت را به سرعت به نابودی می‌کشاند. برخی اوقات به چوب نیز حمله می‌کند. منشاء عمده دالان‌ها طوقه درختان است و اکثر دالان‌های بالا رونده و پایین رونده از آنجا شروع می‌گردد. دالان‌هایی که به طرف بالا می‌روند (به علت اختلاف ساختمانی در بافت) در محل پیوند متوقف می‌گردند. لاروها معمولاً از محل انشعاب ریشه‌های اصلی پایین‌تر نمی‌روند. چهارسن لاروی دارد. دوره زندگی لاروسن آخر طولانی‌ترین آن است. در این سن تغذیه شدید می‌باشد. لاروها هر کجا از مسیر فعالیت خود که باشند برای شفیره شدن به ناحیه طوقه برمی‌گردند. دوره پیش شفیرگی 10 تا 14 روز و دوره شفیرگی 23 تا 27 روز است.

کنترل:
1ـ آبیاری منظم
2ـ قوی نگه داشتن درختان
3ـ جمع‌آوی حشرات کامل در باغهای کوچک در ساعات آفتابی از روی شاخه‌ها به خصوص در ساعات پیش از ظهر
Capnodis corbonaria
در تمام نقاط ایران به استثنای گیلان و مازندران انتشار دارد. میزبان آن بادام آهنی و وحشی، زردآلو و هلو می‌باشد. بادام وحشی میزبان مناسب آفت می‌باشد